O día 30 de setembro tivemos a segunda reunión do 2021 do Comité de Seguridade e Saúde Laboral Intercentros para o persoal da Administración Xeral da Xunta de Galiza. Informouse do novo procedemento estatal para ás vulnerabilidades fronte a Covid, o informe de accidentes do primeiro trimestre e se achegou a táboa coas sesións de todos os CSSL (2007-2021)
Tan so dous comités de seguridade e saúde laboral cumpriron a lei de prevención de riscos laborais no 2020, o da consellería de Infraestruturas e Mobilidade e o de Mar. Isto é a excepción que confirma unha vergoñenta regla pois son os únicos. Destacan de xeito intolerable os comités de Cultura, Sanidade, de Facenda, os dos edificios administrativos e de servizos centrais, que levan sen reunións dende 2018. Outros como os de Política Social e Medio Rural, consellerías que teñen o “ranking” de accidentes de traballo, apenas o fan unha vez ao ano, incluso no ano da Covid con persoal esencial de primeira liña.
A lei marca que estes comités deben reunirse coma mínimo cada trimestre hoxe e a falla de convocatoria periódica son un reflexo da actitude dos responsables das consellerías na preocupación pola seguridade e saúde dos seus empregados públicos. Para máis no 2021 parece que nin vai cumprir o comité intercentros de saúde laboral xa que o 30 de setembro ainda vai pola segunda reunión.
A responsabilidade de que non se convoquen os comités é da administración
A presidencia dos comités e, polo tanto as persoas responsables de convocalos e levalos adiante, soen ser secretarias xerais ou vicesecretarias das consellerías. Mentres as secretarías tocalle a parte sindical o que as converte nunha misión imposible pola deixadez da administración.
Pero, que son os Comités de Seguridade e Saúde?
Son órganos paritarios e colexiados de participación, representantes da administración e delegados de prevención designados polas organizacións sindicais, para a consulta regular e periódica de actuacións na empresa en materia de prevención de riscos laborais. Participan con voz pero sen voto os técnicos dos servizos de prevención.
A lei marca que, como mínimo se reunirán trimestralmente e sempre o solicite algunha das partes.
Na Xunta temos un comité de seguridade laboral por edificio administrativo, outro por Consellería e outro Intercentros. Ademais, por razón do elevado risco na consellería de medio rural hai un a maiores que é o de incendios forestais.
O persoal dos centros educativos está representado en comités de seguridade e saúde laboral de prevención provinciais, e teñen un CSSL Intercentros de Educación específico. Os datos de funcionamento dos comités neste caso son aínda peores pois algúns están aínda sen constituír.
Cales son as funcións dos comités de seguridade e saude laboral?
A Lei de Prevención de Riscos Laborais atribúe ao Comité de Seguridade e Saúde as seguintes competencias:
- Participar na elaboración, desenvolvemento e avaliación dos programas de prevención de riscos da empresa. A tal efecto, no seu seo debateranse, antes da súa posta en práctica e no referente á súa incidencia na prevención de riscos, os proxectos en materia de planificación, organización do traballo e introdución de novas tecnoloxías, organización e desenvolvemento das actividades de protección e prevención e proxecto e organización da formación en materia preventiva
- Debater, antes da súa posta en práctica, os proxectos en materia de organización do traballo e introdución de novas tecnoloxías, no referente á súa incidencia na prevención de riscos.
- Promover iniciativas de prevención e mellora das condicións de traballo.
- Propoñer á empresa a mellora das condicións de traballo ou a corrección das deficiencias existentes.
Que supón na práctica que non se convoquen os comités?
A falla de vixiancia e participación pode supor que por exemplo non se corrixa un procedemento de traballo que esta a producir lesións ou accidentes ao persoal nun centro, que non se revisen as avaliacións de riscos, ou non se faga formación necesaria que preveña un determinado accidente ou como actuar ante unha emerxencia.
A Xunta ante a crise da Covid: tarde mal e arrastro
A Xunta tratounos dende un principio como se fosemos a poboación xeral, obviando a responsabilidade que tiña na protección do persoal fronte ao contaxio da Covid. Foi a presión e o traballo dos delegados e delegadas da CIG, que en moitos casos tiveron que presentar denuncias na inspección de traballo e nos xulgados, a que provocou algún cambio. Dotarnos de máscaras de protección, de EPIS ou avaliacións de riscos específicas foron alguns exemplos.
Aínda quedan cousas por facer como que os contaxios e as súas secuelas se traten como un accidente laboral (ao que temos dereito segundo a normativa estatal). Cuestión especialmente gravosa nos contaxios das residencias e centros de día, ou incluso nos rexistros, escolas e centros con elevada atención ao público.
En conclusión, está a ser unha verdadeira dor de cabeza para os empregados públicos enfrortarse ao pasotismo de quen tiña que protexelos.