A CIG-Autonómica denuncia que un ano máis comezada a campaña de alto risco de incendios forestais seguimos sen ter unha xestión de persoal planificada e ordenada e destaca deficiencias no estado nas bases e no sistema de traballo dentro dos incendios forestais.
No 2024, o Presidente da Xunta repetía a xustificación ante os incendios forestais do comezo do verán afirmando que “hai unha grande intencionalidade detrás dos lumes”. En 20 anos pasamos de atender máis de 10.000 incendios de media ao ano a termos 2500.
Os incendios agora son máis perigosos e, isto aprendímolo no 2017, a eucaliptización, o cambio climático e o abandono do rural son factores relevantes, máis compre salientar que a capacidade de reacción e a eficiencia do sistema de extinción de incendios vese comprometida pola superestrutura de mando, a atomización das condicións laborais e a mala xestión do persoal das brigadas de bombeiros e bombeiras forestais, que son a base da loita contra o lume.
A Dirección Xeral de Defensa do Monte énchese de actos de propaganda e crea unidades onde elixe libremente, e a dedo, ao persoal que accede co fin dun ben maior, formar parte dunha elite apagalumes para abordar as grandes crises de incendios forestais. Porén esquécese da fortaleza do sistema na Galiza a eficiencia no ataque inicial dos lumes para que non se fagan grandes, o coñecemento do territorio e das súas condicións bioclimáticas locais, “a guerra de guerrillas”.
As macroestruturas de extinción e mando (UDEX - unidades de dilección de extinción -, e UTA -unidade técnica de apoio- ou a SEMOP- unidade para grandes incendios-), o cambio de vixiantes por cámaras, as aplicacións, a IA etc, non poden substituír o factor humano. Tamén necesitamos vixiantes nas casetas, brigadas do territorio, e axentes ambientais directores de extinción coñecedores do monte. Como exemplo pecháronse nos ultimos anos o 50% das casetas de vixilancia.
Levamos avanzado moito coa loita polas condicións laborais do persoal do SPIF, máis a Xunta rompeu os compromisos adquiridos coa representación do persoal e ten diferenciadas as condicións salariais e laborais do persoal funcionario e laboral bombeiro que é o fixo-descontínuo, e o persoal laboral fixo descontinuo segue precarizado e conseguindo dereitos a base de conflito e loita e demandas xudiciais que denuncian a discriminación.
A falta de cobertura de vacantes e a ausencia dun sistema áxil e de apoio para a cobertura persoal, reduce o numero de bombeiras das brigadas condicionando a súa eficiencia no ataque e aumentando os riscos laborais. E que seguimos tendo brigadas de 2 ou 3 persoas facendo o primeiro ataque nun lume forestal, é inadmisible. Neste comezo de campaña levamos xa 7 chamamentos de persoal caóticos, sen informar aos sindicatos e de forma desordenada.
O avellentamento do cadro de persoal aumenta as baixas e os accidentes laborais, e aínda esta sen establecer a xubilación anticipada e un sistema de segunda actividade que non debilite a estrutura do servizo.
A cobertura de axentes e técnicos, estase a realizar estes días, logo de denuncia da CIG, pero de forma opaca e irregular no territorio e con persoal sen experiencia produto de mais de 10 anos sen procesos selectivos. E si comezan traballar unha vez comezada a campaña de alto risco, como poden afrontar a dirección de extinción se é imposible o coñecemento do territorio, dos medios persoais e si tampouco van ter acceso a formación?
E, a esta improvisación na cobertura hai que sumar que as contas non dan, para crear unidades na vez de crear prazas o que fan é retraelas do dispositivo xeral. No 2017, logo da vaga de lumes o presidente Feijoo comprometeuse no Parlamento a crear 57 prazas para conformar as UIFO (unidades de investigación de incendios forestais) e o fixo amortizando postos. E repetiron a xogada coas UDEX que son unidades opacas inexistentes nas relacións de postos de traballo, e foron creadas a dedo entre persoal axente polo Director Xeral. O persoal detráese do cadro dos distritos deixando as comarcas sen cobertura 24h, o que supón que ao saír unha alerta teñen q cubrir dende outra zona aumentando os tempos de reacción.
As bases do persoal de terra seguen a presentar graves deficiencias. Estes puntos de encontro moitas veces son simples naves ou garaxes con taquillas e casetos de obra en mal estado onde comparten espazo os vehículos e a maquinaria coas persoas durante quendas de 10 horas e sen unha simple instalación para facer xantar ou unha neveira. E durante o verán pasan de albergar a 16 persoas a máis de 50 nas diferentes quendas sen servizo de limpeza nin mantemento. As bases de helicóptero seguen sen ser 100% públicas e non se adaptan a imprebisibilidade das múltiples tempadas de incendios arbitrarias que varían polo cambio climático.
Segue sen ser avaliada a eficacia en relación o seu alto custe da participación de militares e da UME. Temos denunciado en moitas ocasións a falla de operatividade da estrutura militar na extinción de incendios, debido a súa rixidez operativa, así como o tamaño da sua maquinaria que non esta adaptada as nosas aldeas e montes. Ademais a Administración realízalles formación conxunta co persoal do dispositivo de incendios. Na CIG opoñémonos a militarización preventiva do territorio e a intervención da UME en situacións de incendios ordinarias, como está a suceder.
Destacar a falta dun sistema de mantemento de infraestruturas e de faixas preventivo adaptado ao territorio e 100% público e baseado nunha intervención intelixente de autoprotección con planeamento por distrito. Na vez de iso temos faixas por metros impositivas sobre os pequenos predios forestais, emprego de herbicidas altamente canceríxenos nas faixas das infraestruturas e a potenciación descontrolada das queimas forestais.
A esto sumámoslle a eucaliptización de Galiza e o proxecto da macrocelulosa de Altri que defende a Xunta do PP como propia. Favorecer as especies pirofitas en plena emerxencia climática é unha irresponsabilidade gravísima que pon en perigo ao noso persoal de extinción e a sociedade galega e os seus recursos. Convidamos a desaparecida co Conselleira de Medio Rural a que acuda a un incendio forestal nun eucaliptal, a ver si se atreve a coller a mangueira da foto de Feijoo.
